APEC
APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation) Asya ve Amerika kıtasından Pasifik Okyanusuna kıyısı olan ülkelerin, ticaret ve yatırımlarını da artırmayı hedefleyen bölgesel bir ekonomik iş birliği örgütüdür. 1989 yılında 12 ülkenin bir araya gelmesiyle kurulan APEC, bugün dünya ekonomisinin yaklaşık %60’ını üreten 21 ülkenin üyesi olduğu bir yapıdır. Her yıl yapılan APEC liderler zirvesinin, bu yılki ev sahibi Vietnam’dı.
VİETNAM
Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya’da, Çin’in güneyinde Hindiçin Yarımadası’nın doğusundaki sahil boyunca Güney Çin Denizine kadar uzanıyor. Karada ise batısında Kamboçya ve Laos ile komşu. Ülkede tek parti yönetimi var, Vietnam Komünist Partisi.
1955’te Kuzey Vietnam ve Güney Vietnam olarak ikiye ayrılmış olan ülke, 1976’da Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti olarak tekrar birleşti. Çok dağlık, ormanlık ve ovalar ile göllere sahip ülke, doğal kaynaklarının zenginliği ile öne çıkıyor. Yıllarca süren Vietnam savaşı en çok ekonomiye tesir etmiş gibi görünüyor. İnsanlar çalışkan, topraklar ve doğa ise verimli. Yediğiniz egzotik meyvenin veya balığın tadını unutamaya bilirsiniz. Tarım ülkenin önemli bir gelir kaynağı.
HindiÇin veya ÇinHindi 19 ncu yüzyılda Laos ve Kamboçya ile birlikte Fransa tarafından yönetiliyordu. Japonya’nın Vietnamı işgalinin ardından 1945’de komünist lider Ho Chi Minh Cumhuriyeti ilan etti.1954 yılında Fransa toprakları terk etti ve 1956 yılında ise ülke kuzey ve güney olmak üzere ikiye bölündü. ABD’nin de Fransa yönetimindeki güney Vietnam’ı desteklemek üzere asker göndermesi ile 1975 yılına kadar süren savaş kuzeydeki Vietkong’un, filimlere konu güzel şehir, Saygon’u ele geçirmesi ile son buldu.
Vietnam’ın en büyük eyaletleri bugünkü başkent Hanoi ve Ho Chi Minh City, eski adıyla Saygon. Ho Chi Minh Vietnam’ın eski başkenti ve yaklaşık 8 milyon kişi barındırıyor. Yeni başkent Hanoi ise 7 milyonu aşan sayıda kişi barındırıyor. Ayrıca, 65’e yakın 50 bin ila 500 bin kişinin altında nüfusu olan şehir var. 65 bölge aslında bölünmüş ve fiziksel olarak ayrı yörelerin bir göstergesi. Bu şehirlerden biri de, tarihi öneme sahip, Hue City.
HUE ŞEHRİ
Hue şehri 1802’den 1945’e kadar süren Nguyen İmparatorluğu sırasında başkent olmuş tarihi bir şehir. İmparatorluk sarayı ve yasak şehir denilen bölümlerinde imparatorların yaşadığı bir şehir. Yasak şehir terimi bana hep bizdeki haremi hatırlatıyor. Bir saray var ama sarayın içinde bir sürü bürokrat ve görevli var, gerektiğinde halk ve yabancı ülke temsilcileri de burayı ziyaret ediyor ve imparatorlara özel vakit geçirecekleri bir ev lazım. Sarayın bir kısmı yasak şehir oluyor ve imparator ailesi veya genişletilmiş ailesi ile burada yaşıyor. Bürokratların ve halkın girmesi ve bir konu arz etmesinin yasak olduğu bir bölge.
Aslında bu yasaklar şimdiki zamanda iş-hayat dengesi için bir nevi şart. Ancak ne yazık ki artık bizlere yasak yok, çünkü telefon her zaman çalabiliyor ve mail veya mesajlar her an ulaşabiliyor.
Ülkenin ortasına doğru yer alan Hue, baş şehir olmayı kaybettiği gibi Vietnam savaşı sırasında savaşa sahne olan ve hasar görmüş şehirlerden biri – Kuzeyle Güneyin birleştiği noktada yer alıyor.
Belki de bu nedenle Hue, bu seneki APEC toplantısına ev sahipliği yaptı.
Hue şehrininde imparatorluk döneminin günümüzdeki temsilcileri, okumuş bir grup, aynı soyadı Nguyen soyadı ile karşımıza çıkıyor ve bugünkü politikacılar ve bürokratlar arasında görülüyor. Konuşmacılar arasında Büyükelçi Nguyen Nguyet Nga and Girişimcilik Konsül Başkanı Nguyen Thi Tuyet Minh vardı. Komünist partinin yeni merkezi Hanoi şehiri seçilince, Hue şehir bir süre ihmal edilse de, artık yeniden restorasyonu için para ve çaba sarf ediliyor.
Hanoi hava alanında sohbet ettiğim Vietnam’lı “nereye gidiyorsun?” diye sordu. Hue deyince “A! Çok pahalı olur sana orası neredeyse 700 km uzakta” dedi. “Olsun! Taksi ile değil, uçakla gideceğim” deyince. “Doğru ya! Ben henüz o fikre alışamadım” dedi. Bu cümleden de Vietnam hızla gelişiyor gibi görünüyor.
Vietnam’ın ekonomisi ilk dokuz ayda %6,4 büyüdüğü için ekonominin gelişmekte olduğu her yerde görünüyor. Yeni hava alanları ve seyahat eden halk yeni kavramlar. Ancak, kalkınmanın hızlı olacağını düşünüyorum.
APEC- WEF KONFERANSI
Konferansa gelince, tam adı 2017 Apec Public Private Dialoge on Women and the Economy, Kadın Girişimciler Forumu, Kadın iş demektedir! Kadın iş demektir Facebook’un Asya Pasific ülkelerinde lanse ettiği bir inisiyatif. Kadın işletmelerine satış imkanı sunuyor.
28 Eylül 2017 de Hue Şehri Viet Nam’da gerçekleşen konferansta pek çok başarılı ve parlayan kadın katılımcı vardı. Bir kaçından söz etmeye çalışacağım.
Açılış konuşmalarını Vietnam Başkan Yardımcısı Madam Dang Thi Ngoc Thinh, Vietnam Çalışma Bakanı, Dao Ngoc Dzun ve Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı ile Birleşmiş Milletler Kadın’ın Direktör Vekili Lakshimi Puri yaptı.
Hollanda’dan Kraliçe Maxima mesaj gönderdi. Çin Kadın örgütünü temsilen Madam Deng, Avusturalya Kadın ve Kızlar Büyükelçisi Dr. Stone, Kadın Global Toplantısı Başkanı Natavidad ve Vietnam Kadın örgütleri liderleri konuşmalar yaptılar.
Konuşmacılar içinde G20’nin kadın açılım grubu olan W20’nin Kurucu Başkanı olarak ben de vardım. Kadının eğitimi ve beceri kazanmasının en önemli hedeflerden bir olduğunu anlattım. Arkada kimseyi bırakmadan, ekonomik gelişmenin insanlara balık dağıtmaktan ibaret olmaması gerektiğini ve balık tutmayı öğretmemiz gerektiğinden söz ettim. Sürdürülebilir büyüme için kadın bakış acısına ihtiyaç olduğunu vurguladım, çocuk bakımı modelinin kadının iş hayatına katılımı için gerekli olduğunu ve kadınların sahip olduğu işletmelerden mal tedarikinin ülkelerin ekonomik gelişimi için çok önemli olduğuna değindim.
Dinleyiciler arasında 21 APEC ülkesinden pek çok katılımcı kadın, kadın örgütleri, Dünya Bankası, pek çok uluslararası kurum vardı. İzlediğim kadarıyla herkes konulara vakıf ve inançlı, üstelik bu politikaları hayata geçirmek için çalışıyorlar. Bu yüzden bir sonraki Vietnam seyahatinde daha kalkınmış olan Vietnam göreceğimden eminim.
Katılımcı bir Vietnamlı kadın “bizim nesil her işi yaptı, her gün evi süpürdük, çiftliği toparladık, yan çiftliğe yardım ettik ve sonuçta belli bir birikime ulaştık. Şimdiki gençler iş – hayat dengesi diyor. Her gün çalışmam diyor, oteli süpürür maaş alırım, evi süpürmem, sadece yabancı şirkette çalışırım, beni insan yerine koyanlarla çalışırım ve para harcarım” diyor. “Ne olacak halimiz? Bunlar yanlış değerler, tasarruf yapmaları lazım ve çok çalışmaları lazım” diye sorguluyor. Kısacası, farklı toplumlarda nesiller aynı değerlerle yaşıyor.Tüm ülkelerde nesiller arası bu değer farkları konuşuluyor.
GELECEK NASIL OLACAK?
Ertesi gün, 29 Eylül 2017 de ise High Level Policy Dialogue on Women and the Economy toplantısı vardı. APEC’in her ülkesinde kadını ekonomiye katan politikalar geliştirmek ve kadının zaten var olduğu iş hayatında onun rolünü ve etkinliğini destekleyecek projeleri geliştirme kararı aldılar.
[Not a valid template]